Politievakbond ANPV vraagt burgemeesters om scherpere keuzes te maken, vanwege de hoge werkdruk en het personeelstekort bij de politie. ‘We komen in het hele land agenten tekort. Als burgemeesters ervoor zouden kiezen om dingen niet door te laten gaan, zou dat capaciteit schelen’, zegt ANPV-woordvoerder Geert de Jong bij mediapartner Omroep West. ‘Laat demonstraties in beperkte vorm doorgaan of met minder politie-inzet.
Deze zomer was een heftige zomer voor de politie. ‘Burgers hebben een korter lontje, er was veel meer huiselijk geweld, er waren rellen en grote demonstraties’, somt Geert de Jong van de ANPV op. In augustus was het een aantal avonden onrustig in de Haagse Schilderswijk. Jongeren zetten brandkranen open, gooiden met stenen en vuurwerk naar agenten en vernielden spullen.
Boeren demonstreerden op het Malieveld en er waren anti-racismeprotesten. Tijdens demonstraties tegen de coronaregels in Den Haag vielen demonstranten agenten aan. ‘Het was hard werken onder grote spanning. De roosters zijn krap, collega’s komen in risicovolle situaties terecht’, zegt De Jong. ‘Dat neem je allemaal mee in je rugzak. Je ziet het aan het ziekteverzuim, dat neemt landelijk toe.’
Vaak opschalen
Ook korpschef Henk van Essen van de nationale politie kijkt terug op een drukke zomer: ‘Ik werk sinds 1983 bij de politie en heb nog nooit gezien dat we zo vaak moesten opschalen. Ik vind het ongekend.’ In Den Haag zijn meer dan 1600 demonstraties per jaar en het aantal demonstraties waar groot politieoptreden voor nodig is, is dit jaar flink toegenomen volgens de gemeente.
De oplossing van het personeelstekort op de korte termijn is volgens politievakbond ANPV scherpere keuzes maken. ‘Ik weet het anders ook niet. De scholen zitten vol. Het maken van keuzes, daar zou nog wel iets in te behalen zijn. Je kan niet alles’, zegt De Jong. Van Essen vindt dat je moet oppassen met een discussie over kerntaken, maar noemt het ‘interessant om naar evenementen te kijken’.
Schaarste verdelen
De korpschef denkt dat het terecht is vragen te stellen bij keuzes die worden gemaakt om de schaarste te verdelen: ‘Die keuzes moeten we wel altijd maken in overleg met burgemeesters. We willen geen politie zijn die zich terugtrekt uit de samenleving.’ Volgens de vakbond is er juist bij de burgemeesters weinig aandacht voor.
De Haagse burgemeester Jan van Zanen laat weten dat demonstraties schrappen lastig is: ‘Demonstreren is een grondrecht en het is van het grootste belang dat er gedemonstreerd kan worden. Er kan slechts worden beperkt op basis van de verkeersveiligheid, de volksgezondheid of vrees voor wanordelijkheden. Met name op grond van de volksgezondheid is er nu al minder ruimte voor demonstraties dan normaal.’
Politie draait op goodwill
Hoeveel impact heeft de drukke zomer op politiemensen gehad? Daar is vakbondsman De Jong duidelijk over: ‘De politie draait momenteel op goodwill. Agenten zijn moe, we zijn door het ijs aan het zakken. Het is straks gewoon op.’
Meer personeel is in aantocht, maar ook dat levert straks extra werk op. ‘De politieopleidingen zitten vol, dus ze doen wat ze kunnen. Maar het volgende probleem is dat die duizenden nieuwe collega’s straks begeleid moeten worden. Die moeten het vak leren op straat. Dat vergt capaciteit en geeft weer meer druk.’
Uitstroom ouderen
Daar komt nog een extra uitdaging bovenop; de grote uitstroom van oudere werknemers. ‘Volgend jaar gaan de babyboomers eruit en die collega’s gaan nu al hun verlof opnemen. Dat geeft extra capaciteitsproblemen.’ Zag de korpsleiding dat niet al jarenlang aankomen? ‘Dat is inderdaad al jaren geleden bij de politiek aanhangig gemaakt. Die hadden daar veel eerder op moeten reageren,’ vindt De Jong.
Burgemeester van Zanen erkent dat het uiterste wordt gevraagd van de politie in zijn stad, zeker in de coronacrisis. ‘We staan voor een uitdaging: het piept en het kraakt in het korps. Ik ben veelvuldig met de minister van Justitie en Veiligheid in gesprek om te kijken wat we kunnen doen om meer capaciteit te realiseren.’
