Wethouders zouden voortaan nog vóór hun benoeming vragen van raadsleden moeten beantwoorden tijdens een openbare hoorzitting. Dat zorgt ervoor dat de gemeenteraad en de stad de kandidaat beter kunnen leren kennen en de raad een meer afgewogen beslissing kan nemen. Nu is de keuze voor een wethouder vaak een kwestie van ‘tekenen bij het kruisje’. Dat vindt D66 in de Haagse gemeenteraad, meldt mediapartner Omroep West. De partij dient woensdag een voorstel hierover in tijdens de raadsvergadering.
In Nederland worden wethouders door een partij naar voren geschoven en tijdens een openbare raadsvergadering kiest de gemeenteraad voor of tegen de aanstelling van deze politieke ambtsdragers. Maar de beslissing is eerder een formaliteit dan een democratische keuze, vindt D66-fractievoorzitter Hanneke van der Werf.
‘Simpel gezegd krijg je nu tijdens een raadsvergadering een formuliertje met de vraag of je als raadslid kan leven met de benoeming van een wethouder’, zegt Van der Werf. ‘Dat kan wat D66 betreft opener en transparanter.’
Beter betrokken
D66 ziet graag dat er een openbare hoorzitting komt waar aspirant-wethouders zichzelf komen presenteren. ‘Raadsleden kunnen vragen stellen aan de kandidaat’, zegt Van der Werf. ‘Dat kunnen persoonlijke vragen zijn, maar ook vragen over de manier waarop hij of zij invulling wil geven aan een bepaalde portefeuille. Zo ben je als raad beter betrokken bij de persoon die een hoge plek krijgt in het stadsbestuur en je kan als stad kennismaken met de toekomstig wethouder.’
Hart voor Den Haag/Groep de Mos steunt het voorstel van D66: ‘Hoe meer transparantie en inspraak voor de Hagenaars en Hagenezen, des te beter’, zegt raadslid Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag. ‘Wij zijn voor gekozen bestuurders, maar dat kan alleen de landelijke politiek regelen. Op lokaal niveau is dit in ieder geval een stap in de goede richting.’
Problemen voorkomen
In theorie zou het kunnen dat de raad de aanstelling van een wethouder blokkeert na de openbare hoorzitting. ‘Maar in de praktijk is ons initiatief vooral bedoeld als een laagdrempelige manier om kennis te maken met een kandidaat-wethouder en niet om iemand op ‘de grill’ te leggen’, zegt Van der Werf.
Tegelijkertijd verwacht het D66-raadslid dat een openbare hoorzitting problemen kan voorkomen. ‘Je kan hiermee voorkomen dat een wethouder die wordt benoemd al na een paar dagen moet vertrekken, omdat iemand zijn zaakjes niet op orde heeft. In Amsterdam en het Europees parlement werkt deze methode al heel goed.’
Integriteit
Van der Werf doet haar voorstel tijdens een debat waarin het gaat over de integriteit van bestuurders in het Haagse stadhuis. Dat is een heikel onderwerp in Den Haag geworden nadat een jaar geleden het Openbaar Ministerie (OM) een inval deed bij de voormalige wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Zij zijn verdachte in een corruptiezaak. Beiden ontkennen. Ook ontstond er flinke politieke commotie over het vertrek van een topambtenaar die verantwoordelijk was voor de bouw van cultuurcomplex Amare op het Spuiplein. Hij zou ‘niet transparant’ hebben gehandeld en de gedragscode hebben overtreden’, stelde het college.
Van der Werf: ‘Het is natuurlijk niet mogelijk om alle problemen tegen te gaan. Dat gaat ook niet tijdens een openbare hoorzitting. Maar door kritische vragen te stellen, kun je als raadslid een beter afgewogen oordeel vellen over een toekomstig wethouder en verklein je de kloof tussen de stad en de bestuurder.’
