Vandaag 64 jaar geleden werd de eerste frisbee geproduceerd. Dit minder doorsnee jubileum is voor Hildo Bijl van de Haagse ultimate frisbeevereniging Ultimus Prime reden genoeg om stil te staan bij het spel dat inmiddels is uitgegroeid tot een serieuze sport. Al gaat de geschiedenis ervan zelfs terug naar de negentiende eeuw: ‘Taartvormen werden toen gebruikt als eerste frisbees.’
Bijl is hoofdtrainer bij Ultimus Prime en vertelt het bijzondere verhaal achter het ontstaan van de frisbee: ‘De geschiedenis ervan gaat terug naar oostkust van de Verenigde Staten in 1870. Studenten van een toenmalig taartbedrijf ontdekten dat je best leuk met bakvormen kon gooien, waarbij ze heel hard “frisbee” riepen. Een stuk later, in 1948, ontwierp William Morrisson aan de westkust van de Verenigde Staten een vliegende schotel om mee over te gooien. Vanaf dat moment begon het echt groter te worden.’
Overal in Nederland
De frisbee zoals we die nu kennen werd in 1957 geproduceerd door het bedrijf Wham-O, die het idee dus eigenlijk slim heeft gestolen. Bijl: ‘Ze dachten: we pakken het idee van de westkust en de naam van de oostkust en daar vragen we patent op aan. Ze hebben handig ingespeeld op de ontwikkeling. Wie precies de frisbee heeft uitgevonden is dus discutabel.’
Ultimate frisbee als teamsport is rond 1970 ontstaan in de Verenigde Staten en kwam rond 1980 naar Nederland, waar het uitgroeide tot een verrassend populaire sport. ‘Rond 2000 was het wat minder in trek, maar daarna is het flink gegroeid. Elke grote stad in Nederland heeft nu wel een club, het is overal te vinden,’ vertelt Bijl.
Flying disc
Ook over de naam ‘ultimate frisbee’ was lange tijd het laatste woord niet gesproken. ‘Frisbee is een merknaam van Wham-O, we mogen onszelf dus eigenlijk niet eens een ultimate frisbeeclub noemen. De vaknaam onder spelers werd toen gewoon Ultimate, maar dat vond het Olympisch Comité dan weer een beetje te pretentieus. Uiteindelijk staan we dus niet geregistreerd met de naam ‘frisbee’, maar gewoon met de naam ‘flying disc’.’
Net zoals bij de meeste sporten, liggen de ultimate frisbeetoernooien momenteel stil door de coronacrisis. Bijl hoopt op het beste voor dit jaar: ‘Ik zou vorig jaar bondscoach zijn van Finland tijdens het WK, maar dat kon natuurlijk niet doorgaan. Het is een jaar opgeschoven, dus met een beetje geluk gaat het deze zomer door, maar dat moeten we nog maar zien.’